Blij met de bij? Zacht uitgedrukt! In Alphen krijgt het zoemende insectje een heuse vipbehandeling, met bijensnelweg, bijengoeroes en een bijenheuvel. Dit weekend werden een heleboel kamertjes geboord, om lekker te kunnen overwinteren.
Alles voor de bij! In het Prinses Irenebos is het zaterdagochtend druk met vrijwilligers. Plaats van actie: de bijenheuvel. Deze berg grond van zo’n twee meter hoog en 8 bij 15 meter in omtrek is eerder dit jaar speciaal aangelegd voor de bij. De heuvel wordt nu aangevuld met boomstammen en ander dood hout. Daar worden holletjes in geboord, als rustplek.
,,Dit is de grootste bijenheuvel van Nederland”, weet Niek van ’t Wout (60), beleidsmedewerker groen bij de gemeente Alphen en bijenkenner. ,,Andere bijenheuvels, zoals in Utrecht, zijn kleiner in omvang dan de heuvel in Alphen.”
De bijenheuvel bestaat voor een groot deel uit leem, aangevuld met dood hout, want daar zijn de insecten dol op. Wilde bijen welteverstaan, want honingbijen van de imker zitten gewoon thuis in de bijenkorf. ,,Veel mensen kennen alleen de honingbij, maar er zijn ook ongelooflijk veel wilde soorten”, vertelt bijengoeroe Van ’t Wout. ,,Zo’n 250 soorten noemen we grondbijen, omdat ze nestelen in aarde. Ook zijn er zo’n 60 soorten houtbijen, die kiezen voor holle stengels of dood hout.”
Van ’t Wout is met een schop in de weer, collega Albert Hoogenkamp boort nog wat gaatjes in oude boomstammen. Urenlang wordt er gewerkt door vrijwilligers. Aan het einde van de ochtend zijn er heel veel stammen met holletjes: kamertjes voor de bijen waarin ze kunnen nestelen, schuilen én overwinteren.
“Wij willen een betere leefomgeving” – Niek van ’t Wout
Klinkt best fijn. Is de bijenheuvel misschien een soort resort? ,,Nou, het is geen luxe dat we hen een handje helpen”, zegt Van ’t Wout. ,,Ze hebben het moeilijk, net als andere insecten. Door verdroging, vermesting, verzuring en verstedelijking. Tegelijk zijn ze van enorm belang voor de natuur en het leven op aarde. Wij willen een betere leefomgeving. Daarom zijn we als gemeente aangesloten bij Bijenlandschap en proberen we de bij te beschermen, met maaibeleid, beplanting en behuizing.”
Imker en natuurgids Jordan Blaauw (51) uit Alphen is al net zo bevlogen. ,,Bijen zijn ongelooflijk belangrijk. Momenteel zijn ze in winterslaap, zowel de honingbijen als de wilde bijen. Honingbijen leven als volk en kruipen dicht tegen elkaar aan. Wilde bijen zijn solitair en moeten op een andere manier overleven. Door in de grond te nestelen, in holle stengels of in hout, op plekken waar ze niet gestoord worden. Zo’n heuvel helpt daarbij.”
Naast de heuvel heeft Alphen een aantal ‘bijenidylles’, plekken met bijvriendelijke beplanting. Ook is er een heuse bijensnelweg, vanaf de N11 door de wijk Kerk en Zanen. ,,Die snelweg moet je zien als een verbinding van de idylles, een aansluiting van groene gebieden”, vertelt Van ’t Wout. De Alphense bijensnelweg is ook weer onderdeel van een groter geheel, want Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude hebben ook bijvriendelijke routes.
“Het een kan niet zonder het ander.” – Niek van ’t Wout
Van ’t Wout benadrukt dat het zoemende diertje niet alleen staat. ,,De bij is symbool voor alle insecten. Want we hebben ook vlinders, muggen en wespen, kevers en krekels nodig. De bij is belangrijk voor de voedselbestuiving, maar er moet balans zijn. Het een kan niet zonder het ander.”
Hij wil mensen meer kennis geven. ,,Het Irenebos is een leerpark, mensen krijgen hier informatie op een heel laagdrempelig manier. Door kennis kijk je anders naar de natuur en naar insecten. Met meer waardering en respect.”
Bron: AD
